Woonbeleid door lokale besturen

De gemeente heeft een zekere vrijheid om dat beleid en die regiefunctie zelf vorm te geven. De Vlaamse regelgever heeft wel een kader geschapen in het Besluit van de Vlaamse Regering van 16 november 2018 over het lokaal woonbeleid door daarin  drie Vlaamse beleidsprioriteiten voor wonen vast te stellen voor de periode  2020-2025:

1. De gemeente zorgt voor een divers en betaalbaar woonaanbod afhankelijk van de woonnoden.
2. De gemeente werkt aan de kwaliteit van het woningpatrimonium en de woonomgeving.
3. De gemeente informeert, adviseert en begeleidt inwoners met vragen over wonen.

Om  het beleid in de praktijk te vertalen en om die regierol waar te maken, kan de gemeente opeen aantal instrumenten en procedures terugvallen. De Vlaamse overheid stimuleert ook een intergemeentelijke aanpak door samenwerkingsverbanden lokaal woonbeleid te subsidiëren.  

Lokaal woonbeleid is per definitie integraal. 'Wonen' heeft belangrijke raakvlakken met andere beleidsdomeinen, zoals ruimtelijke ordening, armoedebeleid, leefbaarheid, wonen voor ouderen (ouderenbeleid), energie, welzijn, duurzaamheid...

De Vlaamse Codex Wonen bevat de volgende regelingen:

• De Vlaamse Wooncode
• Het Vlaams Financieringsfonds voor Grond- en Woonbeleid voor Vlaams-Brabant
• Het register van verwaarloosde woningen en gebouwen
• Het fonds ter bestrijding van de uithuiszettingen
• De subsidie voor investeringen in residentiële woonwagenterreinen en doortrekkersterreinen voor woonwagenbewoners

De volgende aspecten uit het decreet grond- en pandenbeleid:

• Het leegstandsregister
• De activeringsprojecten en het activeringstoezicht
• De regeling rond de verwezenlijking van een sociaal en een bescheiden woonaanbod

De codex is opgebouwd uit zeven boeken:

• boek 1: inleidende bepalingen
• boek 2: organisatie van het woonbeleid
• boek 3: woningkwaliteit
• boek 4: woonactoren
• boek 5: instrumenten van het woonbeleid
• boek 6: sociale huur
• boek 7: slotbepalingen