Oostende gaat voor klimaatneutraal!

Energiehuis Oostende

Stad Oostende kent een lange geschiedenis op het vlak van energiebeleid en inspanningen voor het klimaat. Zo richtte het bestuur in 2007 het Autonoom Gemeentebedrijf Energiebesparing Oostende op, het Energiehuis van de stad. In 2010 ondertekende Oostende het Europese burgemeestersconvenant. De stad was daarmee een van de eerste Vlaamse steden die zich bij dit initiatief aansloot.

Het stadsbestuur wil echter verder gaan dan de doelstellingen van het convenant. Daarom werd eind 2017 op voorstel van het Energiehuis beslist om de sprong richting Klimaatneutraal Oostende te wagen. Dergelijke ambities zullen ongetwijfeld significante inspanningen en kosten met zich meebrengen, maar tegelijk ook talrijke kansen bieden voor de stad, bijvoorbeeld op het vlak van energiekostreductie, tewerkstelling, toerisme of aantrekkingskracht voor innovatieve bedrijven. Bovendien beschikt Oostende vandaag al over heel wat troeven (met o.a. de ontwikkeling van Blue Energy in de haven, de aanwezigheid van Universiteit Gent Campus Oostende en innovatiecentrum Greenbridge, de aanleg van een warmtenet sinds 2017 en de initiatieven die het Energiehuis al tien jaar neemt voor burgers) en is er in het huidige klimaat meer dan ooit draagvlak voor steden die de uitdaging willen aangaan.

Het Energiehuis kreeg de opdracht om een stappenplan uit te werken met het oog op het bereiken van de klimaatneutrale ambities tegen 2050. Om te komen tot een concreet plan en de openbare aanbesteding voor de roadmap richting klimaatneutraal Oostende voor te bereiden, richtte het Energiehuis in juni 2018 een stuurgroep op, met vertegenwoordigers van o.a. Stad Oostende, VIVES Hogeschool, POM West-Vlaanderen, Voka, The Shift, de West-Vlaamse Intercommunale en de VVSG. De stuurgroep komt op geregelde tijdstippen samen om de relevante definities en domeinen voor het plan af te bakenen en de aanbesteding voor opmaak van het klimaatplan inhoudelijk uit te werken.

 

  • “ Het traject richting klimaatneutrale stad vormt een van de grootste uitdagingen waar Oostende de komende decennia voor staat.”

 

Iedereen mee vanaf de start

In het voorbereidende traject ligt de focus op het maximaal creëren van draagvlak bij alle stakeholders. Het doel is om vanaf de start een ruim gedragen plan te hebben waarin alle betrokkenen echt engagement opnemen. Om dat proces te begeleiden, stelde het Energiehuis een externe partner aan. Die partner, Glassroots, bracht via bilaterale gesprekken en een ruimere workshop de verschillende stakeholders rond de tafel om te peilen naar hun ambities, verwachtingen en reeds bestaande of geplande initiatieven. Het resultaat van die dialogen is een ‘klimaatcharter’, waarin de verschillende stakeholders zich actief engageren voor het traject richting klimaatneutrale stad.

In mei/juni 2019 wordt de uiteindelijke aanbesteding voor de opmaak van de Oostendse roadmap in de markt gezet. De uitwerking van het plan zelf zal vermoedelijk één tot twee jaar duren. Uiteraard wordt ook tijdens dat traject de nodige ruimte voorzien voor overleg met de verschillende belanghebbenden en houden we de ogen open voor nieuwe ontwikkelingen.

Eens de roadmap is uitgewerkt, zal formeel de steun van het volledige stadsbestuur en alle andere betrokkenen worden gevraagd en zal de uitvoering van het plan worden verankerd in het langetermijnbeleid van de stad. Enkel op die manier kan er immers gegarandeerd worden dat engagementen worden nagekomen en dat de vereiste middelen worden vrijgemaakt.

 

Lerend netwerk

De strijd voor het klimaat stopt niet aan de gemeentegrenzen, en dus wil Oostende graag samenwerken met en leren van andere steden en gemeenten met ambitieuze klimaatplannen. Het heeft geen zin om telkens weer van nul te beginnen. Waar mogelijk moeten we leren uit de ervaringen van anderen. De stuurgroep gaat daarom actief op zoek naar best practices: wat werkt, welke uitdagingen brengt een ambitieus klimaatplan met zich mee, hoe worden doelstellingen verankerd en concreet vertaald in het vrijmaken van de nodige (financiële en personele) middelen? Deze en andere vragen werden voorgelegd aan verschillende steden in binnen- en buitenland: Antwerpen, Gent, Roeselare, Leuven, Berlijn, Kopenhagen …

Binnen Europa geldt Kopenhagen als dé referentie op het vlak van klimaatinspanningen. De hoofdstad van Denemarken wil immers tegen 2025 al volledig CO2-neutraal zijn, 25 jaar vroeger dan de meeste andere steden. Dat vertaalde zich in het plan CPH2025, waarin concrete en becijferde maatregelen werden opgenomen. Tijdens een inspirerend werkbezoek in maart van dit jaar bekeken we samen met de verantwoordelijken van het plan hoe zij de verschillende uitdagingen aanpakten en hoe het plan concreet wordt opgevolgd en bijgestuurd waar nodig. Zo kregen we belangrijke input voor de opmaak van onze eigen roadmap.

Het traject richting klimaatneutrale stad vormt een van de grootste uitdagingen waar Oostende de komende decennia voor staat. We willen van de Stad aan Zee een toekomstbestendige stad maken, waar het aangenaam leven, wonen en werken is. Als iedereen zijn steentje bijdraagt en we over de verschillende sectoren heen kunnen samenwerken, dan zullen we daarin slagen. Afspraak in 2050!